Üniversite sonuçları açıklandı. Sonuçlara bakılınca herkes tercihine yerleşti.
Tercihine yerleşen herkes istediği yere yerleşti de diyebilir miyiz? 
Bundan emin değilim. 
İstedikleri yerlere yerleşen çok az bir kesim var. 
Onlar da yüzde birlik dilimde olanların bir kısmı. 
Zaten sistem de buna imkân veriyor. 
Yirmi dört tercih yapma hakkı vermek demek, puanın nereye yetiyorsa oraya gir demektir. 
Yapılan açıklamaya göre tüm bölümler dolmuş. 
Her bölümün tercih edilmiş olması aslına bakarsanız müthiş bir garabet. 
Bu bilgiler ışığında üniversiteye gitmek isteyen gençlerin amacı ne? 
En başta şunu belirtelim, çoğu genç büyük şehirlerde okumak istiyor. 
Küçük şehrin üniversitesini kazanan çocuklar hiç mutlu değiller mecburen tercih etmiş oluyorlar küçük şehirleri. 
Peki, mezun olunca iş garantisi olmadığı halde gençler neden geleceği olmayan bölümleri okumak için uzak şehirlere gidiyor? 
Benim şahsi gözlemlerimden biri, aileden uzakta yaşama isteği. Diğeri farklı ortamlarda bulunma isteği. Bir diğeri de özgürlük. 
Bunları alt alta koyduğumuz zaman gençlerin meslek edinme derdi yok, iş bulma derdi yok, kendisini geliştirme derdi yok. 
Gençlere öğüt verirseniz vereceğiniz öğüt havada kalıyor. 
Okulların rehberlik servisleri bu konuda neler yapıyor bilinmez. 
Olan olmuş bari gençlerin derdiyle dertlenelim düşüncesiyle ''Gençler farklı şehirlere gidince nelere dikkat etmeli?'' diye öğütler sıralasak dinleyen olur mu? 
Biz insanlığımızı yapalım da... 
1. Üniversite farklı bir dünya gibi görünse de lisenin hemen bir üstü. Çok beklentiye girmeyin. 
2. Herkes farklı şehirlerden gelse de sınıfınızdaki arkadaşlar sizler gibi. Onları ne abartın ne de onları küçümseyin.
3. Arkadaşların arasına zorla girmeye çalışmayın. Olağan akışına bırakın zaten ortamınız olacak. Her gördüğünüze dost deyip iki gün sonra pişman olmayın, dostluk birkaç günde oluşmaz. Arkadaşlıkta cimri ve savurgan olmayın. 
4. Yurt hayatı çok sıkıcı diyerek hemen eve çıkayım derdine düşmeyin. 
5. Yurtların imkanları eskiye oranla çok daha iyi! Evinizle yurt yemeklerini, yurt imkanlarını kıyaslamayın.
6. Nasılsa farklı bir şehre gittim istediğimi yapabilirim diyerek cafe köşelerinde ömür çürütmeyin. O çağlar sizin en güzel çağlarınız.
Başkalarının elindeki modelli telefonlara özenip kendinizi küçük düşürmeyin. 
7. Anne babanızın çalıştığı ortamları göz önünde bulundurarak onların gönderdiği paraları ona göre harcayın. 
8. Okurken mümkünse kendiniz de para kazanmanın yollarını arayın. 
9. Size değer vermeyen insanları arkadaş edinmeyin.
10. Tecrübeli hocalarla arkadaşlık edinmeye onlardan hayat hakkında bir şeyler öğrenmeye çalışın. Okuldaki projelerde mutlaka görev alın, proje hazırlamayı ve uygulamayı öğrenin. 
11. İyilik adı altında kurulan yığınlarca sinsi kuruluş var onlara kendinizi kaptırmayın. 
12. Kendinizi geliştirmek için her yolu deneyin ama bir alanda uzmanlık edinin ki mezun olur olmaz iş bulasınız ya da kendi işinizi kurasınız. 
13. Yapay zeka kullanmayı, web sitesi kurmayı, grafik tasarım işlerini, fotoshop kullanmayı, fotoğraf çekmeyi, internetten satış yapmayı öğrenin. 
13. Sosyal medyayı etrafınıza hava atmak için değil, bir şeyler öğrenmek, öğrendiklerinizi de uygulamak için kullanın. 
14. Dünya ve ülke gündeminden haberdar olun doğruyla yanlışı ayırt edecek şekilde geliştirin kendinizi. 
15. Özellikle sosyal medya algılarına kendinizi kaptırıp geri dönüşü olmayan kötü ideolojilere yelken açmayın. Toplumu karıştıracak eylemlerde sizi kullanacak olanlara fırsat vermeyin. 
16. İyi görünen kötü insanların davranışlarına bakarak kendi değerlerinizden uzak kalmayın. 
17. Kan ve gözyaşı üzerine kurulu batıyı medeniyet diye sana anlatacaklar, onlara değil kendi geçmişinize, tarihinize inanın. Gerçek tarihi öğrenmeye çalışın. 
18. Dünyanın en adaletli devletlerini bizim ecdadımız kurdu, onları öğrenip ona göre kimi örnek alacağınızı öğrenin. 
19. Kıyafetleriniz insanların size davranışını belirler, karakterinizin oluşmasına da etki eder o yüzden kıyafetlerinizi değerlerimize uygun seçin. 
20. Sanat dünyasına bakış açınızda referansınız değerlerimiz olsun. Sapık zihniyetin size sunulan şatafatlı hayatı sizi kandırmasın. Onların çoğu intihar ediyorlar. 
Daha sayfalara sığmaz verilecek öğütler ama bu kadarı yeter. 
Kendiniz olun...
Başkası olmaya çalışırsan silik, kendin olursan lider olursun.
Mustafa Süs