Filistin Diplomasi Merkezi, İsrail medyası ve İsrail hükümet organlarının "Gazze'de ateşkes ve esir takası anlaşmalarını sabote eden Netanyahu'ya olan tutumunu inceledi.

İsrail'de, 6 İsrailli esirinin cesedinin bulunmasından Netanyahu'nun sorumlu görüldüğü ve 'Gazze'de anlaşma talebiyle' gösteriler yapıldığı bildirildi.

Şehit Eygi'nin babası: Devletimizin keyfi cinayetin peşini bırakmadığını öğrendim Şehit Eygi'nin babası: Devletimizin keyfi cinayetin peşini bırakmadığını öğrendim

Gazze kasabı Netanyahu'nun, Hamas lideri Heniyye'nin şehit edildiği operasyon sonrası üzerinde baskılardan büyük oranda kurtulduğu belirtilirken, siyonist rejimin siyasi baskılarla başa çıkmak adına Hamas'a yönelik çeşitli suikast operasyonlar planlayabileceği değerlendirmesi yapıldı.

FİDE'nin 2 Eylül 2023 "Netanyahu'nun esir takası anlaşmasını engellemesinin yansımaları" raporu şu şekilde:  

İsrail güçlerinin Gazze'nin güneyinde 6 esirin cesedini bulduklarını açıklamasının ardından protestoların artmasıyla birlikte, otopsi raporları bu esirlerin kurşunla, cesetlerin bulunmadan 24 ila 48 saat önce vurulduğunu ortaya koydu. Güvenlik tahminleri, bu ölümlerin, esir Farhan el-Kadi'nin bulunduğu bölgede ordunun gerçekleştirdiği askeri faaliyetlerden kaynaklandığını tahmin ediyor.

Onları korumakta olan direniş unsurlarının ordunun yaklaşması ve yakalanma ihtimalinin artması sonucu bu kişilerin mecburen vurduğu tahmin ediliyor.

Veriler:

  • İsrail açıklaması öncesi, Biden üzerinden Amerika'nın olaya gösterdiği hızlı tepki, Amerikan askerlerinin operasyondaki varlığı hakkında bilgi veriyor.

  • Netanyahu ve hükümeti, çeşitli unsurlardan gelen yoğun baskılara maruz kalıyorlar ve sıradan politikalar ve kararlarla aşılamayacak kadar karmaşık, büyük bir çıkmaz içinde.

  • İsrail muhalefeti oybirliğiyle siyasi ve güvenlik meselelerinde tırmanan gerginlik ve çıkmazdan Netanyahu'yu tamamen sorumlu tutuyor. Bu durumdan çıkış yolunun Netanyahu ve hükümetinin tutumunu değiştirecek siyasi bir karar olduğunu ifade ediyor.

  • İsrail ordusu Genelkurmay Başkanı Halevi makamının sorumluluklarını terk etti ve Netanyahu’ya boyun eğdi. Ordunun savaş yönetimi ile müzakerelerde uyguladığı politikaların savaş süresini uzattığını ve savaşın sonlanmasını sağlayacak bir yol sunmadığını biliyor.

  • Netanyahu'nun bakış açısına göre haklı kabul ettiği hedefler uygulanamaz nitelikte ve Halevi, 7 Ekim'deki başarısızlığın başlıca sorumlusunun Netanyahu olduğunu göz ardı ediyor.

  • Savaş Bakanı Gallant, savaşın siyasi olarak yönetilmesindeki eksiklikleri ve Netanyahu'nun anlaşmayı engellemeye yönelik şartlar ve talepler koyarak yanıltıcı bir yaklaşım sergilemesini kabine üzerinden ifşa eden bir çizgide hareket ediyor. Netanyahu, güvenlik ihtiyaçları gerekçesiyle bu talepleri gerekçelendirirken, ordu ve güvenlik kurumları bu durumun etkilerini hafifletmeye yönelik çözümler sunuyor ancak bunlar etkisiz kalıyor.

  • Ordu, güvenlik kurumları ve müzakere heyeti, Netanyahu'yu siyasi nedenlerle esir takası anlaşmasına engel olmakla suçluyor. Netanyahu’nun müzakereleri yönetimi, heyete yetki verme ardından verilen yetkilerin geri çekilmesi ve belirli maddelere onay verip ardından bu maddeleri geri çekme gibi tutumlarını eleştiriyor.

  • İsrail kamuoyu, Netanyahu'nun anlaşmayı siyasi sebeplerle reddettiğini ve bu tutumun teknik gerekçelerle değil, tamamen siyasi sebeplerle alındığını biliyor. Yapılan anketler de bu durumu doğruluyor.

Hükümet Bileşenleri:

  • Likud üyeleri, kabinenin aldığı Pheledalphia Koridoru'nda kalma kararından geri dönmeyi reddetti. Savunma Bakanı Gallant, medyada yaptığı açıklamalarda kabinenin kararından geri dönülmesi gerektiğini vurguladığı için eleştirilere maruz kaldı.

  • Dini milliyetçi akım, herhangi bir anlaşma yapılmasını reddediyor ve Gazze'de doğrudan askeri yönetim uygulanmasını ve Batı Şeria'da “nihai çözüm” planının tamamlanmasını talep ediyor. Bu akım, bir takas anlaşması yapılması durumunda hükümeti devirmekle tehdit ediyor.

  • Haredi akımını temsil eden Şas ve Yahadut HaTora, insanın topraktan daha değerli olduğunu, Tevrat’ın insan için indirildiğini ve en kutsal değer olduğunu savunuyor. Bu anlayışla, Arye Deri, kapsamlı bir takas anlaşması yapılabilmesi için Otzma Yehudit’i hükümetten çıkaracak bir hükümet kurmayı hedefliyor.

  • Şas’a bağlı Haredi Başhaham Yitzhak Yosef, mevcut tehlikenin ne kadar büyük olursa olsun, bir anlaşma yapılmasını ve esirlerin geri getirilmesini sağlayacak bir çözüm bulunması çağrısında bulunuyor. Ayrıca, askerlik çağrıları ve askerlik kanunu ile ilgili baskıları hafifletmek istiyorlar.

  • İşçi sendikası Histadrut, İşçi Mahkemesinin grevi durdurma kararına rağmen etkisini genişletip sürdürülebilir bir grev çağrısında bulunarak, esir ailelerine ve protesto liderlerine güçlü bir destek sağlamayı amaçlıyor. Bu çağrı, İsrailli kamuoyunun yaşananlara karşı duyarsız olduğu hissedildikten sonra yapıldı.

  • İbrani medyası, Kanal 14 ve Kanal 7 dışında, hükümeti müzakerelerdeki aksaklıkların sorumluluğuyla suçluyor. Bu aksaklıkların Netanyahu’nun kişisel sebeplerinden ve dini milliyetçi akımın tehditlerine boyun eğmesinden kaynaklandığını öne sürüyor.

Değerlendirme:

1. Netanyahu'ya yönelik baskıların artması bekleniyor, ancak bu baskılar henüz karar değiştirtecek seviyede değil. Baskı unsurlarının devamı, Netanyahu'nun tavrında değişikliğe yol açabilir; fakat unutulmamalıdır ki Netanyahu, protestoları gölgede bırakacak adımlar atacaktır.

2. Netanyahu, güvenlik gerilimlerini, siyasi sahneyi kendi vizyonuna göre şekillendirmek için kullanıyor. Bu yaklaşımı, anlaşmanın gerçekleşmesini engellemeyi amaçlıyor.

3. Netanyahu, Knesset tatili ve Yahudi bayramları dönemini, sahaya kendi gerçeklerini dayatmak ve savaşın devam etmesi durumunda kendi görüşünü empoze etmek için fırsat olarak değerlendiriyor.

Özet:

  • İşgal yönetimi içerisindeki çeşitli siyasi ve sendikal gruplardan oluşan daha önce görülmemiş bir birliktelikle yapılan gösteriler, halen Netanyahu'yu savaş kararından çevirme noktasında kesin bir sonuca ulaşabilmiş değil.

  • Netanyahu, siyasi baskıları yönetmeye devam edecek ve Amerikan seçimlerine kadar bu süreci sürdürmeyi planlıyor. Amerikan seçimleri, iç krizi ve İran'la bölgesel düzeydeki sorunları çözmesi için ona siyasi bir çıkış yolu sunabilir.

  • Netanyahu’nun, siyasi krizin iktidarını tehdit ettiğini hissettiğinde, ileriye dönük adımlar atarak durumu karmaşıklaştırma ihtimali artıyor. Bu bağlamda, yakın veya uzak bölgelerde provokasyonlar yaratma ve önemli bir şahsiyetin suikastıyla ilgili planlar yapabilir.

  • Suikast sonucu direniş liderlerinin şehit edilmesi, Netanyahu'ya bir ay boyunca iç baskılardan kaçma fırsatı sağlamıştı. İç protestoların ve karmaşanın artması, Netanyahu'nun yine suikastları kullanma ihtimalini arttırıyor. Bu strateji, iç baskıları azaltmak ve İsraillileri güvenlik endişesi içerisinde bırakarak karşı taraftan gelecek intikam gerekçesiyle protestolarını azaltmaya zorlayabilir.

  • Netanyahu, zaman kazanmak amacıyla tavizler verme veya yeni bir anlaşma önerisi sunma gibi stratejilere başvurabilir. Bu durum, arabulucuları devreye sokarak yeni müzakereler başlatmasını ve iç politikayı yatıştırarak daha fazla zaman kazanmasını sağlayabilir.

  • Biden yönetimi, 5 Kasım seçimlerinden önce Netanyahu'ya baskı yapma eğiliminde değil.

  • Ölen esirin Amerikan vatandaşı olması ve ailesinin geçen hafta Demokrat Parti kongresinde konuşma yapmış olmasına rağmen, Biden, Harris'in Netanyahu'ya yönelik etkisiz baskılar için bedel ödemesini istemiyor.