Endişeli, stresli veya sıkılmış hissettiğimizde tırnaklarımızı yeme gibi kötü bir alışkanlık gelişebilir. Bu durum kontrol edilmediği zaman davranışa dönüşür.
Görünüşte zararsız gibi duran bu davranış aslında düşündüğünüz kadar zararsız değil. Tedavi edilmediğinde, kronik tırnak yeme, enfeksiyonlar ve diğer hijyen sorunları dahil olmak üzere çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilir.
TIRNAK YEMEK PSİKOLOJİK BİR SORUN MU?
Yaşadığımız gerilim, kaygı, üzüntü, korku, öfke ve sıkıntı gibi duygular, tırnak yeme hastalığına neden olabilir. Sosyal ve fiziksel çevremizdeki ani değişim, kendinimizi güvensiz hissetmemize yol açabilir. Bu durumlar ile tırnak yiyerek baş edebiliyor olabiliriz.
Ailenin otoriter ve baskıcı olması, çocuğun eleştirilmekten ve cezalandırılmaktan duyduğu kaygı, aile içinde değersiz hissetme, ilgi ve sevgiden yoksun geçen çocukluk dönemi, iletişim problemleri de tırnak yeme alışkanlığına yol açabilir. Zihinsel gerilik, gelişimsel bozukluklar, tik, obsesif kompulsif kişilik bozukluğu, majör depresyon, dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu ve enürezis olarak bilinen altını ıslatma gibi nedenler de tırnak yeme hastalığına yol açabilir.
PSİKOLOJİK BİR SEBEP YOKSA NEDEN TİRNAKLARIMI YİYORUM?
Tırnak yeme alışkanlığının davranışa dönüşmesini durdurmak için davranışın ardındaki nedenleri bilmek önemlidir. Tırnak yeme alışkanlığı; vücut odaklı tekrarlanan davranış bozukluğudur.
•Bebeklik Dönemi: Bebekliğin 5. ayından sonra başlayan tırnak yeme alışkanlığı çoğunlukla parmak emme ile başlayabilir.
•Öğrenilmiş Davranış: Anne ve babası tırnak yiyen çocuklar, ebeveynin bu davranışını taklit ederek tırnaklarını yiyebilir.
•Genetik Faktör:
Duygu durumundaki ani değişimler, kaygı bozuklukları ve anksiyeteye bağlı olarak görülen tırnak yeme hastalığı, bu gibi rahatsızlıkların genetik geçişi ile bağlantılı olabilir.
TIRNAK YEMEK RİSKLİ Mİ?
•Davranış bozukluklarını tetikler.
•Enfeksiyon risklerine sebep olur.
• Tırnak yemek, ciltte zarara neden olabilir. •Ağızda bakterilere sebep olur.
•Cilt enfeksiyonlarına yol açar. Bu enfeksiyonlar bazı durumlarda şiddetli hale gelebilir ve kalıcı tırnak şekil bozukluğuna neden olabilir.
•Dişlerini zarar görmesine ve hatta çene sorunlarına sebep olur. .
TIRNAK YEMEYİ ÖNLEMENİN YÖNTEMLERİ.
Tırnak yeme alışkanlığını bir anda bırakmak mümkün değildir. Doğru yöntemler, biraz zaman ve çaba ile tırnak yeme dürtülerinizi tamamen ortadan kaldırabilirsiniz.
1. Yönlendirici sebepleri belirleyin.
Tırnak yeme yönelim gün içinde genellikle hangi davranışta bulunduğunuz da ortaya çıkıyor. Örneğin, ders çalışırken,bir sunuma hazırlanırken veya ani bir sorumluluk yüklenndiginizde sık sık tırnak yemeye başladığınızı fark edebilirsiniz. Tırnak yemeye başladığınızda ne yaptığınıza, nerede olduğunuza, etrafınızdakilere ve neler hissettiğinize özellikle dikkat edin. Tırnak yeme davranışınıza potansiyel olarak katkıda bulunan ve onu pekiştiren can sıkıntısı, kaygı vb. duygusal bir bağlantı olup olmadığını anlamaya çalışın.
Sizi tırnak yeme dürtüsüne tam olarak neyin sürüklediğini öğrendikten sonra, alışkanlık edinmeyi zorlaştırmak için ortamınızı değiştirmek için bir sonraki adımı atabilirsiniz. Örneğin, sürekli işlerinizi tamamlamaya çalıştığınız çalışma odanızda tırnaklarınızı yemeye başladığınızı fark ederseniz, odanızı değiştirebilirsiniz. Bu tespit farkındalığınızı artırır ve daha bilinçli olmanıza yardımcı olabilir.
2. Tırnaklarınızı kısa tutun.
Uzun olduklarında tırnaklarınızı daha fazla yeme eğiliminde olabilirsiniz. Bu yüzden tırnak yeme alışkanlığınızı bırakmanıza yardımcı olmak için tırnaklarınızı kısa kesmek iyi bir fikirdir. Bu hareket ile tatmin durumunu ortadan kaldırabilirsiniz. Tatmin duygusunun ortadan kalkması kronik hale dönüşmeden davranışın sönme durumu gerçekleşmiş olur
3. Tırnaklarınıza bir şey sürün.
Tırnak yemeyi durdurmanın en yaygın yollarından biri tırnaklara kötü tada sahip bir sıvı uygulamaktır. Tad değişikliği davranışın kronik bir hal almadan sönmesini sağlayabilir.
4. Fiziksel olarak tırnaklara ulaşmanın yollarını kapatın.
Tırnaklarınızı örtmenin bir yolunu bulmaya çalışın. Ağzınızla tırnaklarınıza ulaşmanızı fiziksel olarak engelleyen her türlü yolu deneyebilirsiniz.Bu, eldiven, yara bandı ve hatta tırnak seti gibi bir şey olabilir.
5. Enerjinizi başka yöne yönlendirin.
Enerjiyi başka bir davranışa aktarmak olumsuzluk olarak görülen durumun engellenmesine yardımcı olabilir. Özelikle ellerinizle veya ağzınızla başka bir şey yapmaya çalışın. Duyusal uyarımı sağlamak önemlidir. Örneğin; stres altında olduğunuz anlarda resim çizme,yazı yazma,stres topu ile meşgul olma gibi.
6. Radikal karar vermekten kaçının .
Olumsuz olarak nitelendirdiğimiz davranışları kontrol altına almaktan zorlandığımız zamanlarda,bu sefer son,kesin bırakıyorum, söz veriyorum,neyine iddaya varsın...gibi
Kullanılan bu sözlerden sonra sonuca ulaşamadığımız da öğrenilmiş çaresizlik kendiliğinde ortaya çıkmış olur. Radikal çıkışlar yerine sürece yayarak olumsuzluğun önüne geçmek daha kolaydır. Tıpkı azalta azalta sigarayı bırakanlar gibi tırnak yemeyi de yavaş yavaş bırakabilirsiniz. Ağzınıza götürmeyeceğiniz bir parmağınızı seçerek başlayın. Bir alışkanlık haline gelene ve seçtiğiniz parmağınızdaki tırnak daha sağlıklı görünmeye başlayana kadar, ağzınıza o parmağı götürmemeye çalışın. Daha sonra başka bir parmak seçin ve tek parmağa inene kadar bunu devam ettirin. Tırnak yeme alışkanlığınızı tamamen bırakana kadar, seçtiğiniz parmağınızı ağzınıza götürdüğünüzde gelecek farkındalıkla yavaşça geri çekin.
TIRNAK YEMEK İLE OKB ARASINDAKİ BAĞLANTI.
Tırnak yemek, çoğu zaman obsesif kompulsif bozukluk (OKB) veya başka bir anksiyete bozukluğu gibi daha ciddi bir sorunun belirtisidir. Anksiyete gibi alışkanlığı tetikleyen altta yatan sorunlar varsa, bunlar ele alınmalıdır.
OKB'nin oluşumunda genetik faktörler kadar aile ve çevrenin etkisini unutmamak gerekir.
Ailelere Öneriler:
• 3-4 yaşlarına kadar bu davranışın anne baba tarafından görmezlikten gelinmesi gerekmektedir. Daha sonra bu davranış devam ederse;
• Çocuğun gerginlik ve hoşnutsuzluk nedenleri iyice araştırılmalıdır.
• Çocuğu azarlamak, korkutmak, ceza vermek gibi zorlayıcı yöntemlerin uygulanması oldukça yaralayıcı olmaktadır. Hatta çok daha ağır duygusal problemlerin çıkmasına neden olabilir.
• Çocukları korku ve kaygı yaratacak durumlardan uzak tutmak gerekir.
• Çocukların ilgisi başka yöne çekilebilir. Bir şey izlerken ya da dinlerken onun çiğneyecek bir şeyle meşgul etmek, tırnak yemenin yerine gelecek bir etkinlik olabilir.
• Çocuk bu davranıştan vazgeçmesi için zorlanmamalıdır. Zorlama, davranışı şiddetlendirebilir.Ve tabii ki, tırnak yeme alışkanlığınız nedeniyle sağlığınızda herhangi bir sonuçla karşılaşırsanız, dermatoloğa bir ziyaret de gerekli olabilir. Tırnaklarınızı yiyorsanız ve cildinizde kırmızı, şiş veya hassas bölgeler oluşuyorsa, tedavi gerektiren bir enfeksiyon geliştirip geliştirmediğinizi değerlendirmek için bir dermatoloğa başvurun.
Sevgiyle kalın.
Sağlıklı yarınlara.
