Yıl 1040... Büyük Selçuklu Devleti, tarih sahnesinde yerini aldı. Savaşçı ve göçebe Türkler için yeni alanlar gerekiyordu. Hedefte ise Bizans'ın elindeki Anadolu vardı. Anadolu'ya yerleşmenin yolu Malazgirt’ten geçiyordu. Uç beyleri birçok akın düzenledi ve Malazgirt alındı.

Bizans imparatoru Romen Diyojen tahta yeni çıkmıştı. Türk akınlarının önünü kesmek için büyük bir ordu topladı ve Malazgirt’i tekrar aldı. Mısır seferine çıkan Sultan Alparslan, ordusu ile hemen geri döndü.

Anadolu Türk yurdu oldu

Bizans ve Büyük Selçuklu ordusu, Malazgirt Ovası'nda Süphan Dağı'nın eteklerinde karşı karşıya geldi. Türk ordusunun savunma pozisyonunda olduğu savaşta, Bizans ordusu hem sayı hem de teçhizat olarak üstün bir konumdaydı.

2 gün boyunca Bizans ordusu yıpratıldı. 26 Ağustos 1071'de süvarilerden oluşan Selçuklu ordusu, hilal taktiği ile Bizanslıları bozguna uğrattı. Zafer, Anadolu’nun kapılarını Türklere açmıştı. Gücü kırılan Bizans, artık bir tehdit olmaktan çıktı. Türkler, açılan kapıdan akın akın koştu. Beylikler ve Anadolu Selçuklular döneminde, Anadolu artık Türk yurdu oldu.

"Bu kilit açılmadan Türklerin Anadolu'ya yerleşmesi mümkün değil"

Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Adnan Çevik, Malazgirt'in önemini şöyle anlattı:

"Malazgirt şehri, garnizon şehri konumu itibarıyla Doğu Anadolu'nun kilididir. Bu kilit açılmadan Türklerin Anadolu'ya yerleşmesi mümkün değil. Taht kavgaları Bizans merkezindeki rekabet bir siyasi kaosa dönüşmüş, bir anlamda Türk akışının önünde herhangi bir engel kalmayacağı için Türkler, Doğu Anadolu'dan bu topraklardan başlayarak aşama aşama Anadolu'nun Türkleşmesini ve İslamlaşmasını, Türkiye olma sürecini başlatmıştır" dedi.

Muş Alparslan Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Mustafa Alican ise, "İlk kez Müslüman bir hükümdarın eline Hristiyan dünyanın en büyük hükümdarının esir düşmesi, bu çok önemlidir. Dolayısıyla Malazgirt Savaşı kendi çağında büyük etki yaratmış Selçukluların bütün İslam dünyasında meşru bir İslam dünyasının hamisi, lideri, sultanı olma fonksiyonunu, önemini görünür kılmıştır" dedi.